De EU wil microplastics terugdringen. Het begint met een onhandige titel: “Ontwerpverordening van het Europees Parlement en de Raad inzake de preventie van het vrijkomen van kunststof pellets om milieuverontreiniging door microplastics te verminderen”. Maar wat erachter zit, gaat elk bedrijf in de toeleveringsketen van kunststofgranulaat aan — producenten, vervoerders en verwerkers. Een korte blik op de achtergrond laat zien waarom.
Volgens het Zuid-Duitse kunststoffencentrum SKZ bestaat ongeveer twee procent van al het plastic afval in het milieu uit kunststofgranulaat. Volgens Statista zijn korrels alleen al in de oceanen verantwoordelijk voor 0,3% van alle microplastics ter wereld. In tegenstelling tot het aandeel dat wordt veroorzaakt door banden (28%), textiel (35%) en cosmetica (2%), lijkt de hoeveelheid granulaat aanvankelijk klein. Hoewel er meer inspanningen nodig zijn om het vrijkomen van de bovengenoemde productgroepen tot een minimum te beperken, is dit niet zo moeilijk bij kunststof pellets. Dit komt doordat het meeste granulaat in het milieu terechtkomt door onjuiste behandeling en een gebrek aan bewustzijn bij bedrijven.
De EU-verordening is er daarom op gericht de hoeveelheid plastic korrels die in het milieu terechtkomt met 54 tot 74% te verminderen. Om dit te bereiken wil de EU een verplichte gestandaardiseerde methode ontwikkelen voor het meten van de hoeveelheid plastic granulaat die vrijkomt. Het idee hierachter is duidelijk: bedrijven gaan dan standaardiseren hoeveel granulaat ze in het milieu brengen. REACH vereist al een jaarlijkse rapportage over het vrijkomen van plastic korrels, die tot nu toe gebaseerd is op geschatte hoeveelheden. Een nieuwe meetstandaard zal de nauwkeurigheid van informatie over vrijkomend granulaat vergroten.
Daarnaast voorziet de verordening in bindende eisen om het vrijkomen van kunststof pellets te voorkomen en te verminderen in een nieuw wettelijk kader van de EU. Micro- en kleine bedrijven moeten aan minder strenge eisen voldoen. De eisen moeten worden geverifieerd door middel van certificering door derden.
Van theorie naar praktijk
Wat betekent de geplande regelgeving concreet voor bedrijven? Hartmut Schoon, CEO van ENNEATECH, legt uit: “Granulaat kan in het milieu terechtkomen tijdens het productieproces, tijdens het transport door de pijpleidingen in de fabriek, tijdens het vullen van containers en natuurlijk tijdens het transport over de weg, per spoor of over zee. Dit betekent dat iedereen die betrokken is bij de waardeketen geld verliest. Het is daarom in ieders belang om de punten te identificeren waar granulaatverlies kan optreden en deze te elimineren!” ENNEATECH heeft al potentiële zwakke punten in haar eigen activiteiten geïdentificeerd als onderdeel van het ISO 14001-certificeringsproces en heeft passende maatregelen ingevoerd om deze te verminderen. Het laadpersoneel wordt getraind en leert hoe het met het granulaat moet omgaan zodat er zo min mogelijk korrels uitvallen tijdens het laadproces. Binnen de fabriek zuigen werknemers verspreid granulaat op en brengen het terug naar verzamelcontainers. Beschadigde containers worden onmiddellijk uitgesorteerd zodat er geen granulaat uit kan ontsnappen. Trainingen maken het personeel bewust om voorzichtig met de producten om te gaan. Voor Hartmut Schoon is de verordening een juiste en belangrijke stap, ook al betekent het meer bureaucratie, nieuwe certificeringsprocessen en dus kosten voor de industrie: “De negatieve effecten van microplastics zijn bekend en de maatregelen die wij als bedrijf moeten nemen zijn redelijk en haalbaar. Het is belangrijk dat de certificering vervolgens ook in de hele waardeketen wordt uitgevoerd, zodat de plastic korrels op geen enkel punt in het milieu terechtkomen.”